سلسه مراتب جذب شاگرد در نظام آموزشی نقاشی ایران دوره اسلامی پیش از اشاعه اندیشه تجدد
کد مقاله : 1078-CNF-FULL
نویسندگان
سیامک رحیمی *1، فرناز حقیقت پرست خیاطی2
1گروه هنر و معماری دانشگاه پیام نور - تهران - ایران
2پژوهشگر
چکیده مقاله
از مشکلات اصلی مطالعات نقاشی ایران، نبود منابع کافی است که موجب پنهان ماندن بسیاری از حقایق شده است.اگرچه در برخی کتب توصیفاتی آمدهاست، اما این اطلاعات به گونه ای نیستند که تصویری روشن ارائه دهند.برای نمونه، میتوان به کمیاب بودن اطلاعات دقیق در حوزه آموزش نقاشان و نایاب بودن سخنانی دقیق پیرامون سلسله مراتب جذب شاگردان اشاره نمود.با وجود نایاب بودن دادهها، در برخی از متون فتوتگران، با توصیفاتی در روش جذب شاگردان روبرو میشویم که میتوان از آن به عنوان مقیاسی برای تعمیم آن در حوزه آموزش نقاشی استفاده نمود.اگرچه توصیفاتی قطعی نیستند،اما میتواند شمایی کلی ارائه دهند.این تصویر ساخته شده از شرایط نظام آموزشی شاید بتواند برخی پیوستگیها در ساختار نقاشی را از نگاهی متفاوت تعریف نماید.
در این پژوهش، برای پر کردن خلاء اطلاعاتی موجود، منابع سایر مشاغل مورد بررسی قرار گرفته اند تا بتوان تصویری از سلسله مراتب جذب شاگردان ارائه داد.برای این منظور، اسناد مورد بررسی نظری و تحلیل قرار گرفتند. سؤال اصلی پژوهشگران این است که هنرمندان نقاش برای انتقال دانستههای فنی و اخلاقی حاکم بر حرفه خویش از چه ساز و کاری برای انتخاب شاگردان استفاده مینمودند؟
از نتایج بدست آمده، میتوان به اخلاق مدار بودن جذب شاگردان اشاره نمود که همین موضوع موجب گردیده بود که ابتدا نزدیکترین افراد برای انتقال دانسته ها در نظر گرفته شوند و در مرحله بعد آشنایان دورتر و افراد ناشناس، که البته این افراد باید آزمونهای اخلاقی پنهان در مسیر آموزش را با موفقیت پشت سر میگذاشتند تا بتوانند لایق یادگیری باشند.
کلیدواژه ها
نظام آموزشی، نقاشی، شیوه های آموزش، فتوت نامه، رسالات مشاغل
وضعیت: پذیرفته شده مشروط برای ارائه به صورت پوستر